Araştırma: Güneşi ‘kapatsak’ bile Antarktika’daki buzullar kurtarılamayabilir
Tessa Koumoundouros*
Jeomühendislik veya gezegen mühendisliği sıklıkla iklim krizine çözüm olarak, son anda ortaya çıkıp günü kurtarabilecek bir teknolojik kahraman olarak sunuluyor. Öte yandan yeni bilgisayar modellemesi, Güneş’i karartmaya yönelik bu tür riskli önlemlerin şu anda Antarktika’yı kurtarmaya yetmeyeceğini ortaya çıkardı. Yapılabilecek tek bir şey kaldı: Kırk yıldır yapılmayan şey: Fosil yakıtların kullanımına son vermek.
Kuzey Yarımküre’de yaz mevsimini sekteye uğratan yıkıcı yangınlar, su baskını ve diğer hava olayları karşısında, tüm gözler bir kez daha jeomühendisliğin potansiyeline çevrildi. Potansiyel olarak tehlikeli çözümleri denemeye yönelik bu eğilim, iklimle ilgili felaketler çoğaldıkça muhtemelen daha da güçlenecek.
‘GERİ DÖNÜŞ OLMAYAN SINIRA ULAŞTIK’
İsviçre Bern Üniversitesi’nden buzulbilimci Johannes Sutter, “Küresel sıcaklık artışını 2 santigrat derecenin altında sınırlama fırsatı penceresi hızla kapanıyor” dedi. “Dolayısıyla gelecekte iklim üzerinde etkisi olabilecek teknik önlemleri ciddi şekilde düşünmek mümkün görünüyor” dedi. Bu nedenle Sutter ve meslektaşları, güneş ışığını azaltmanın, araştırmacıların en çok endişe duyduğu, hızla yaklaşan iklim dönüm noktalarından biri üzerinde ne tür bir etki yaratacağını araştırmaya koyuldu.
Sutter, “Batı Antarktika’da gözlemlenen buz akıntıları, devrilme noktası dediğimiz noktaya ya çok yaklaştığımızı ya da onu çoktan geçtiğimizi ortaya koyuyor. “Bu nedenle araştırmamızda buz tabakasının çökmesinin teorik olarak güneş radyasyonu yönetimi yoluyla önlenip önlenemeyeceğini anlamak istedik.”
Artık kış ortası olmasına rağmen bölgedeki buz miktarı oldukça yetersiz. Bu sorun, karadaki Batı Antarktika buzullarının denize akmasını engelleyen deniz buzundaki azalmayı da içeriyor. Batı Antarktika’daki erime, deniz seviyelerinin metrelerce yükselmesine neden olacak ve denize giren tüm bu fazladan tatlı su, halihazırda yavaşlayan okyanus akıntılarının tamamen çökmesine de katkıda bulunacak. Beklenenden daha hızlı gerçekleşen erime süreci yaban hayatını şimdiden yok ediyor.
‘ATMOSFERDE SERA GAZI BİRİKİMLERİ YÜKSEK KALDIĞI SÜRECE…’
Johannes Sutter ve meslektaşları, yüksek, orta ve düşük emisyon kurallarına sahip dört farklı ‘stratosferik aerosol enjeksiyonu’ senaryosu kullanarak buz tabakasının durumunu bir bilgisayarda simüle ettiler. Araştırmacıların oluşturduğu modelleme, 2050 yılına kadar stratosfere milyonlarca ton kükürt dioksit püskürtülerek güneş ışığının karartılmasının buzulların tamamen yok olmasını geciktirebileceğini ortaya koysa da, bu sistemin yalnızca atmosferdeki karbonun temizlenmesiyle çalışacağını da gösterdi. yalnızca orta veya düşük emisyon koşullarında.
Bu sonuçlara dayanarak araştırmacılar, “Atmosferdeki sera gazı birikimleri yüksek seviyelerde kaldığı sürece, güneş radyasyonu yönetiminin büyük olasılıkla yüzlerce, hatta belki de binlerce yıl sürdürülmesi gerekecektir.”
Güneş ışığını engelleyen yönetim stratejileri bir anda durdurulsaydı, çok daha beklenmedik bir sıcaklık artışının yaşanacağı ve sonuçlarının eskisinden daha şiddetli olacağı bir şokla karşı karşıya kalırdık. Ayrıca atmosferimizdeki yüksek miktardaki karbondioksitin yol açacağı diğer sorunlar da hız kesmeden devam edecek.
‘ÇÖZÜMLERİN’ BİRÇOK RİSKLERİ VAR
“Okyanus asitlenmesi gibi artan atmosferik karbondioksitin doğrudan olumsuz etkilerini hesaba katmayan güneş radyasyonu yönetimi, toplum, biyosfer ve bölgesel iklim düzenleri üzerinde, yaptığımız diğer felaket olaylarına yol açabilecek çeşitli etkilere sahip olabilir.” Henüz bilmiyorum,” diye uyardı Sutter ve grubu makalelerinde.
Ayrıca Batı Antarktika buz tabakasının çöküşünü durdurma şansı sunan tek senaryo, karbon emisyonlarının azaltılmasını içeriyordu. Sutter, “Simülasyonlarımız, Batı Antarktika buz tabakasının uzun vadede çökmesini önlemenin en iyi yolunun hızlı karbondan arındırma olduğunu gösteriyor” diye vurguladı.
Araştırma makalesi “Doğa İklim Değişikliği” dergisinde yayınlandı.
*Gazeteci ve yazı işleri asistanı
**Uçucu kimyasal gazların ve tozun atmosferin stratosfer katmanına ulaşarak orada asılı kalması.
Yepyeni makale Science Alert web sitesinden alınmıştır. (Çeviren: Tarkan Tufan)
